Περί κατάργησης, ή διατηρήσεως τού όρκου

Ἡ πρόσφατη ὁρκωμοσία τῆς νέας Κυβερνήσεως ἔφερε πάλι στήν ἐπικαιρότητα τό θέμα τοῦ ὅρκου. Σέ μιά ἐνορχηστρωμένη ἀπό ἀντιχριστιανικούς κονδυλοφόρους προσπάθεια ἔγινε εὐθεία ἐπίθεση κατά τοῦ ἱεροῦ ἔθους τῆς ὁρκωμοσίας τῶν μελῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Κοινοβουλίου καί ἀναζωπυρώθηκε ἡ συζήτηση ἑνός θέματος πού ἡ Ὀρθοδοξία ἔχει ἐπιλύσει τελεσίδικα, μέ ἀποτέλεσμα ὁ πολύς κόσμος, πού ἔχει χάσει τήν σχέση του μέ τήν Ὀρθόδοξη πνευματικότητα, νά ἐπηρεασθῆ, νά συγκατανεύση καί ἐν τέλει νά ἐπιζητήση τήν κατάργηση τοῦ ὅρκου.

Εἶναι χαρακτηριστική ἡ πρόσφατη περίπτωση μιᾶς μεγάλης ἐφημερίδος τῆς Κυριακῆς 25 Ὀκτωβρίου, ἡ ὁποία φιλοξένησε πολλά ἄρθρα –κληρικῶν καί λαϊκῶν– μέ θέμα τόν ὅρκο, στά ὁποῖα ἄρθρα ὅλοι, πιστεύοντες καί μή πιστεύοντες, κατέληξαν στό ὁμόφωνο συμπέρασμα ὅτι πρέπει νά καταργηθῆ ὁ ὅρκος! 

Τό παράδοξο εἶναι ὅτι στήν λογικοφανῆ βαττολογία ἐνεπλάκησαν καί ἐκκλησιαστικά πρόσωπα, τά ὁποῖα ἐν γνώσει τους ἤ ἐν ἀγνοίᾳ τους (ὁ Θεός οἶδεν) ἔγιναν “νεροκουβαλητές” τῆς ἀντιχριστιανικῆς κουστωδίας!

*   *   *

Οἱ συζητήσεις περί τοῦ ὅρκου χρονολογοῦνται ἐδῶ καί πολλές δεκαετίες, πολλοί δέ Πνευματικοί δέν δίστασαν κατά τό παρελθόν νά ἐπιβάλλουν μεγάλα πνευματικά ἐπιτίμια σέ χριστιανούς γιά τό λόγο καί μόνο ὅτι παρεστάθησαν σέ δικαστήρια, ἀδιακρίτως τοῦ ἄν ὁρκίσθηκαν ἀληθῶς, ἐκλαμβάνοντες καί μόνη τήν παρουσία τοῦ χριστιανοῦ στό δικαστήριο ὡς πνευματικά ἀξιόποινη πράξη, μέ ἀποτέλεσμα νά συμβάλλουν καί οἱ Πνευματικοί μέ τήν ἀδιακρισία τους αὐτή στό νά πληθυνθῆ ἡ ἀνομία στήν πατρίδα μας καί νά γίνουν περισσότερο ἀδίστακτοι οἱ παντός εἴδους πονηρευόμενοι, ἀφοῦ πλέον εἶχαν  τήν βεβαιότητα ὅτι οἱ χριστιανοί, ἐμποδιζόμενοι ἀπό τόν ὅρκο, δέν θά διεκδικοῦσαν τό δίκαιό τους στά δικαστήρια.

Τό ἐντυπωσιακό εἶναι ὅτι τήν ἀθεολόγητη νοοτροπία τους ὑπέρ τῆς καταργήσεως τοῦ ὅρκου στηρίζουν  –ὅπως ἰσχυρίζονται οἱ πολέμιοι τοῦ ὅρκου–  στήν Ἁγία Γραφή, ἐνῶ κάθε ἄλλο παρά αὐτό ἡ Ἁγία Γραφή ὑποστηρίζει. 

Συγκεκριμένα, στηρίζονται ἀποκλειστικά στά λόγια τοῦ Χριστοῦ, πού παρατίθενται στό Κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιο
στούς στίχους 33 ἕως 37 τοῦ πέμπτου κεφαλαίου: «Πάλιν ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις, οὐκ ἐπιορκήσεις, ἀποδώσεις δέ τῷ Κυρίῳ τούς ὅρκους σου. Ἐγώ δέ λέγω ὑμῖν μή ὀμόσαι ὅλως· μήτε ἐν τῷ οὐρανῷ, ὅτι θρόνος ἐστί τοῦ Θεοῦ· μήτε ἐν τῇ γῇ, ὅτι ὑποπόδιόν ἐστι τῶν ποδῶν αὐτοῦ· μήτε ἐν τῇ κεφαλῇ σου ὀμόσῃς, ὅτι οὐ δύνασαι μίαν τρίχα λευκήν ἤ μέλαιναν ποιῆσαι. Ἔστω δέ ὁ λόγος ὑμῶν ναί ναί, οὐ οὐ· τό δέ περισσόν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστιν».

Αὐτό τό ἀπόσπασμα τῶν λόγων τοῦ Χριστοῦ ὁπωσδήποτε ἐκφράζει μέ ἔμφαση ὅτι πρέπει νά προσέχῃ διαρκῶς ὁ ἄνθρωπος τά λόγια του στίς καθημερινές του συναλλαγές μέ τούς συνανθρώπους του καί νά μή λησμονῇ ὅτι ἔχει ἐλλιπῆ πνευματική ὅραση, πρᾶγμα πού τόν ἐμποδίζει νά διακρίνη μέ ἀπόλυτο τρόπο τήν ἀλήθεια ἀπό τό ψεῦδος. Δέν ἐξαντλεῖ, ὅμως, ὁ λόγος αὐτός τοῦ Χριστοῦ ὁλόκληρη τήν Ἁγία Γραφή ὡς πρός τό θέμα τοῦ ὅρκου, διότι, τό ἀπόσπασμα αὐτό, δέν εἶναι ἡ μοναδική ἀναφορά τῆς Ἁγίας Γραφῆς στό θέμα τοῦ ὅρκου, οὔτε περιέχει τό ἀπόσπασμα αὐτό καθ’ ἑαυτό τήν ἑρμηνεία καί τίς προεκτάσεις  πού θέλει ὁ Θεός νά δώσει στό μέγα αὐτό θέμα. Ἡ ἑρμηνεία κάθε φράσεως τῆς Ἁγίας Γραφῆς δίδεται μέ ὁλόκληρη τήν Ἁγία Γραφή, Παλαιά καί Καινή Διαθήκη καί ὄχι αὐτοτελῶς ἀπό τήν ἴδια τή φράση. Ἰδιαιτέρως δέ πιστοποιεῖται ὁ νοῦς τῆς Ἁγίας Γραφῆς μέ τίς Πράξεις, δηλαδή τήν πρακτική τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καί τήν ἑρμηνεία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅπως αὐτή φθάνει σέ μᾶς μέσα ἀπό «τά πάγχρυσα στόματα τοῦ Λόγου». 

Πρέπει νά εἴμαστε πολύ προσεκτικοί στήν ἐξαγωγή συμπερασμάτων, ὅταν διαβάζουμε τήν Ἁγία Γραφή, ἀλλιῶς κινδυνεύουμε νά ἀπολυτοποιήσουμε μιά φράση εἰς βάρος τοῦ νοήματος τοῦ Θείου Λόγου. Ὅπως, παραδείγματος χάριν, ἐάν ἀπολυτοποιήσουμε τήν προτροπή τοῦ Χριστοῦ «μή κρίνετε, ἵνα μή κριθῆτε» (Ματθ. 5,7) θά πρέπει νά ἀπενεργοποιήσουμε μέσα μας τή λειτουργία τῆς «κρίσεως», ἡ ὁποία, ὅμως εἶναι στοιχεῖο τοῦ «κατ’ εἰκόνα» πού ἐλάβαμε ἀπό τό Θεό. Ἄνθρωπος χωρίς «κρίση», εἶναι ἕνας ἄνθρωπος ἄνους πού δέν μπορεῖ νά ξεχωρίση τόν λόγο τοῦ Θεοῦ ἀπό τίς συμβουλές τοῦ διαβόλου, πού δέν μπορεῖ νά διακρίνη τό καλό ἀπό τό κακό.

Τό σωστό συμπέρασμα ἀπό τήν προτροπή αὐτήν τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὅτι πρέπει νά γνωρίζουμε πώς εἶναι προτιμότερο νά μή ἐκφέρουμε κρίση γιά τούς ἀνθρώπους, τόν χαρακτῆρα καί τίς προθέσεις τους, γιατί ἡ κρίση τῶν περισσοτέρων ἀνθρώπων δέν ἔχει βάθος, δέν γίνεται μέ πνευματική ὅραση ἀλλά εἶναι ἐπιφανειακή καί ἐμπαθής. Αὐτό τό ἐπιβεβαιώνει ὁ ἴδιος ὁ Χριστός λέγοντας μέςῳ τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου στό κεφάλαιο 7, στ.24 «μή κρίνετε κατ’ ὄψιν, ἀλλά τήν δικαίαν κρίσιν κρίνατε». Συγχρόνως, μᾶς ἀποκαλύπτει ὁ Χριστός, μέ τόν ἴδιο Εὐαγγελιστή, σέ ἄλλο σημεῖο, καί μιά ἄλλη διάσταση τοῦ ρήματος «κρίνω», πού σημαίνει «καταδικάζω»: «Ἐάν τίς μου ἀκούσῃ τῶν ρημάτων καί μή πιστεύσῃ, ἐγώ οὐ κρίνω αὐτόν· οὐ γάρ ἦλθον ἵνα κρίνω τόν κόσμον ἀλλ’ ἵνα σώσω τόν κόσμον» (12,47). Καί πάλι σέ ἄλλο σημεῖο:  «Ὑμεῖς κατά τήν σάρκα κρίνετε· ἐγώ οὐ κρίνω οὐδένα. Καί ἐάν κρίνω δέ ἐγώ, ἡ κρίσις ἡ ἐμή ἀληθής ἐστιν». (8,15-16)

Αὐτά τά ἴδια κριτήρια πρέπει νά ἰσχύσουν καί στήν ἔρευνά μας γιά τό θέμα τοῦ ὅρκου, ἐάν θέλουμε νά ἀντλήσουμε τό πνεῦμα τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου. Γιατί σαφῶς τό πνεῦμα τοῦ Εὐαγγελίου δέν εἶναι ἡ κατάργηση τῶν ἐπιταγῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἀλλά ἡ κατάργηση τῶν αὐθαιρέτων δοξασιῶν, μέ τίς ὁποῖες οἱ Γραμματεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι εἶχαν ἐπιφορτίσει καί οὐσιαστικά εἶχαν ἀλλοιώσει τό Θέλημα καί τήν Ποιμαντική τοῦ Θεοῦ. Ὁ Χριστός δέν κατήργησε καμμιά, ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΚΑΜΜΙΑ  ἀπό τίς προσταγές τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, γιατί ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ δέν μετατρέπεται, οὔτε τελειοποιεῖται καί πολύ περισσότερο δέν καταργεῖται. Ἐξ ἄλλου αὐτό τό ἐδήλωσε ἀπερίφραστα ὁ Χριστός γιά νά μή ἔχουμε ἐπ’ αὐτοῦ τήν παραμικρή ἀμφιβολία: «Μή νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τόν νόμον ἤ τούς Προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι ἀλλά πληρῶσαι»! (Ματθ. 5,17).

 Γι’ αὐτό θά προσπαθήσουμε νά συλλαβίσουμε τήν Ἁγία Γραφή μέ τή βοήθεια τῶν Ἁγίων μας, γιατί μόνο συλλαβίζοντάς την μποροῦμε νά ἀποφύγουμε τά βιαστικά συμπεράσματα.

*   *   *

Κάνοντας ἔναρξη τοῦ ἁγιοσυλλαβισμοῦ μας, κρίνουμε ἀπαραίτητο νά ἐπισημάνουμε τά κίνητρα ὅλων ἐκείνων  πού συνδυασμένα πολεμοῦν γιά τήν κατάργηση τοῦ ὅρκου ἀπό τή δημόσια ζωή τοῦ τόπου μας. Τά κίνητρα εἶναι προφανῆ: Ὁ ἀποχριστιανισμός τῆς πατρίδος μας καί ὄχι, βεβαίως, ἡ περιφρούρηση τοῦ κύρους τῆς Ἁγίας Γραφῆς, οὔτε τό ὄψιμο ἐνδιαφέρον ἀποχριστιανισμένων ἀνθρώπων γιά τήν περιφρούρηση τῆς πνευματικῆς ἀκεραιότητος τῶν χριστιανῶν! Εἶναι πασιφανές ὅτι ζητοῦν τήν κατάργηση τοῦ ὅρκου γιά νά ἐξαλειφθῆ κάθε ἀναφορά στόν Θεό καί γιά νά ἐμποδισθῆ κάθε ἀνάμειξη τοῦ Θεοῦ στή ζωή τῶν ἀνθρώπων.

Ὡστόσο, δημιουργεῖ πολλά ἐρωτηματικά καί ἡ μέθοδος πού χρησιμοποιοῦν κάποιοι λόγιοι Κληρικοί –μεγαλόσχημοι καί μικρόσχημοι– γιά νά καταδικάσουν τόν ὅρκο, χωρίς νά τούς ἀπασχολῆ ὅτι, τελικά, συμπράττουν ἐπί τοῦ πρακτέου μέ τούς ἐχθρούς τοῦ Χριστοῦ καί τῆς πνευματικῆς ζωῆς.

 Δέν φαίνεται νά τούς ἀπασχολοῦν τά ἀρνητικά Ποιμαντικά ἀποτελέσματα πού θά προκύψουν ἀπό τήν τυχόν κατάργηση τοῦ Δημοσίου ὅρκου, γιατί ἔχουν στρέψει ἐξ ὁλοκλήρου τήν προσοχή τους στήν ἀποστήθιση καί κωδικοποίηση τῆς Θεολογίας καί ὄχι στήν βιωματική ἐφαρμογή της, ἀπό τήν ὁποία ἀντλοῦμε τήν βεβαιότητα γιά τήν ἀλήθεια ἤ τήν πλάνη τῶν πιστευμάτων μας. Ἄν κάναμε τόν κόπο νά ἐξετάσουμε τά πρακτικά ἀποτελέσματα τῶν τάχα θεολογικῶν ἐπιλογῶν μας, θά εἴχαμε διαπιστώσει ὅτι μεγάλο μέρος τῆς διαφθορᾶς τῶν σημερινῶν ἀνθρώπων  ὀφείλεται στίς τάχα βαθυστόχαστες καί τάχα Πατερικές θεολογικές μας θεωρίες καί ἀπόψεις!

Ἄν κάναμε τόν κόπο νά ἀξιολογήσουμε τήν ἀποτελεσματικότητα τῆς Ποιμαντικῆς μας θά εἴχαμε διαπιστώσει ὅτι, μέ τήν τακτική πού ἀκολουθοῦμε, ὄχι μόνο ἀδυνατοῦμε νά διδάξουμε ὡς Ποιμένες τούς πολιτικούς ἀλλά καί ἀγόμεθα καί φερόμεθα ἀπό αὐτούς καί, οὐσιαστικά, οἱ πολιτικοί εἶναι αὐτοί πού μᾶς καθορίζουν τήν Ποιμαντική μας καί, κατά συνέπεια, καί τήν Ποιμαντική τοῦ λαοῦ μας. Αὐτή εἶναι καί ἡ ἐξήγηση τοῦ γιατί πολλοί Ποιμένες δέν ἀντιλαμβάνονται τί σημαίνει στήν πράξη ἡ ἀντικατάσταση τῆς ἐν Ὀνόματι τοῦ Θεοῦ διαβεβαιώσεως τῶν Δημοσίων Λειτουργῶν μέ τήν διαβεβαίωση τοῦ καθενός στή ... συνείδησή του(!), ἐνῶ ὅλοι γνωρίζουμε πώς οἱ περισσότερες συνειδήσεις στίς μέρες μας ἔχουν ταυτίσει ἀπόλυτα τό κακό μέ τό καλό, ἀφοῦ ἔχει γίνει πιά δημόσια ἀποδεκτό δόγμα ὅτι καλό εἶναι αὐτό πού ἐκφράζει καί ἀρέσει στόν καθένα!

Αὐτή ἡ ὑποτίμηση τῶν ποιμαντικῶν ἀποτελεσμάτων λειτούργησε ἀρνητικά στούς μέχρι σήμερα συνηγόρους τῆς καταργήσεως τοῦ ὅρκου καί, παρ’ ὅτι εἶναι λόγιοι καί συγγραφεῖς θεολογικῶν πραγματειῶν, ἀποφεύγουν συστηματικά, ὅταν διαπραγματεύονται τό θέμα τοῦ ὅρκου, νά κάνουν διάκριση μεταξύ τοῦ  ἐφάμαρτου ὅρκου, πού δίδεται σάν “ψωμοτύρι” στήν καθημερινή συναλλαγή καί συναναστροφή μεταξύ τῶν ἀνθρώπων, καί τοῦ ὅρκου πού δίδεται ἐνώπιον τῶν Κρατικῶν Ἀρχῶν.

Ἔτσι, χρησιμοποιοῦν πληθύν Πατερικῶν ἐδαφίων, ἰδίως τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, πού ἀναφέρονται ἀποκλειστικά στούς ἐφάμαρτους ὅρκους, πού ἀνταλλάσουν καθημερινά μεταξύ τους οἱ χριστιανοί, πρᾶγμα τό ὁποῖο βεβαίως καί πρέπει νά καταδικάζουμε ὅλοι, διότι ἀποτελοῦσε καί ἀποτελεῖ μάστιγα τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί κατάρα γιά τήν ψυχή καί τή συνείδηση τοῦ ἀνθρώπου. Τέτοιου εἴδους ὅρκοι δέν ἔχουν καμμιά θέση στή ζωή τοῦ χριστιανοῦ, διότι δέν πρέπει νά ἐνδιαφέρη τόν ἀληθινό χριστιανό ποιός θά τόν πιστέψη στίς καθημερινές ἀνθρώπινες σχέσεις ἤ συναλλαγές του, ἀφοῦ οἱ ἀνθρώπινες σχέσεις δέν δημιουργοῦνται μέ ὁρκωμοσίες, ἀληθινές ἤ ψεύτικες, ἀλλά μέ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη τοῦ ἑνός στήν πνευματική καί ἠθική ἀκεραιότητα τοῦ ἄλλου. Ἐξ ἄλλου, δέν εἴμαστε ὑποχρεωμένοι νά ὑπολογίζουμε τό ἐάν καί κατά πόσον ὁ ὁποιοσδήποτε μᾶς πιστεύει ἤ μᾶς ἀμφισβητεῖ, γιατί ὁ χριστιανός πρέπει νά ὑπολογίζη τήν ἐπικοινωνία καί τή σχέση μόνο μέ τούς ἀνθρώπους ἐκείνους πού ἀρκοῦνται στό «ναί ναί» καί στό «οὐ οὐ».

Ἐάν, λοιπόν, ἐξακολουθήσουμε νά συναγωνιζόμαστε στίς παραθέσεις Πατερικῶν κειμένων, ἀντιπαραθέτοντες καί κείμενα  πού δέν ἀπαγορεύουν τόν ὅρκο ἀλλά τόν εὐνοοῦν, ὅπως λόγου χάριν διαβάζουμε στά Θεολογικά Ἔπη τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου ὅτι «ὅρκος πίστωσις ἐμμέσῳ (=μέ τή μεσολάβηση) Θεῷ· τούτου δέ τήρησίς τις ἡ εὐορκία (= ὁ ἀληθής ὅρκος)» καί ὅτι ἡ Ἁγία Γραφή «οὐ τόν ὅρκον καταλύει, ζητεῖ δέ τ’ἀληθῆ», τότε θά κάνουμε παράλληλες συζητήσεις χωρίς νά ἀγγίξουμε τήν οὐσία τοῦ θέματος πού δέν εἶναι γενικά ὁ ὅρκος ἀλλά ὁ ὅρκος ἐνώπιον τῶν Κρατικῶν Ἀρχῶν.

Ἄρα, γιά νά συνεννοηθοῦμε μέσα στό πνεῦμα τῆς Ἁγίας Γραφῆς πρέπει νά περιορισθοῦμε αὐστηρά στόν ὅρκο ἐνώπιων τῶν Δημοσίων Ἀρχῶν καί νά μή ἀναμειγνύουμε στή συζήτησή μας τούς καθημερινούς ὅρκους μεταξύ τῶν ἀνθρώπων, πού δίδονται “στό πόδι” ἤ “στήν καρέκλα”, στήν προσπάθεια γιά τήν μεταξύ τους ἐπιβεβαίωση τῆς ἀξιοπιστίας τους.

Ὁ ὅρκος ἐνώπιον τῶν Δημοσίων Ἀρχῶν ἐπέχει θέση ὁμολογίας πίστεως. Διακηρύσσει ἐνώπιον ἀνθρώπων –πού ἔχουν ἤ δέν ἔχουν δεσμούς μέ τή χριστιανική πίστη– ὅτι ὁ ὁρκιζόμενος αὐτοδεσμεύεται μέ μεγαλύτερους περιορισμούς ἀπό αὐτούς πού ἀπαιτεῖ ἡ κρατική νομοθεσία, δεδομένου ὅτι μέ τήν ὁρκωμοσία αὐτή μαρτυρεῖ ὅτι δεσμεύει τόν ἑαυτό του –πέραν τῶν δεσμεύσεων τῶν νόμων τοῦ Κράτους– καί μέ τήν πνευματική δέσμευση τοῦ Νόμου τοῦ Θεοῦ.

Ἡ ὁμολογία πίστεως εἶναι καί τεκμήριο ἀξιοπιστίας γιά ἐκείνους πού δέν γνωρίζουν προσωπικά τόν ὁμολογοῦντα ἀλλά εἶναι καί μία πνευματική εὐκαιρία τοῦ ὁμολογοῦντος νά συνειδητοποιήση ὅτι, ὁρατά μέν ὁμολογεῖ ἐνώπιον ἀνθρώπων, κατ’ οὐσίαν ὅμως ὁμολογεῖ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, πρᾶγμα τό ὁποῖο τόν βοηθεῖ νά ἀνοίξη τό στόμα του μετά συνέσεως καί νά περιορισθῆ εἰς «μόνην τήν ἀλήθειαν». Ἐάν ὁ ἐπισήμως διδόμενος ὅρκος δέν ἦταν μυσταγωγία καί πράξη ποιμαντικῆς, πού βοηθάει πνευματικά τόν ἄνθρωπο, δέν θά μᾶς ἔδιδε πρῶτος τό παράδειγμα τῆς ὁρκωμοσίας ὁ Ἴδιος ὁ Θεός μέ τό νά ὁρκισθῆ στόν ἴδιο τόν Ἑαυτό Του, ἀφοῦ δέν ὑπάρχει κάποιος ἀνώτερος γιά νά ὁρκισθῆ: «Ἐκ γαστρός πρό ἑωσφόρου ἐγέννησά σε, ὤμοσε Κύριος καί οὐ μεταμεληθήσεται. Σύ ἱερεύς εἰς τόν αἰῶνα κατά τήν τάξιν Μελχισεδέκ».(Ψαλμ. 109(110),3). Αὐτός ὁ ὅρκος–διαβεβαίωση τοῦ Θεοῦ ἐπιβεβαιώνεται καί μέ τόν Ψαλμό 130(131): «Ὤμοσε Κύριος τῷ Δαυίδ ἀλήθειαν καί οὐ μή ἀθετήσει αὐτήν» (στ.11).

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς ἀναλύει τά λόγια αὐτά στήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολή του: «Τῷ γάρ Ἀβραάμ ἐπαγγειλάμενος ὁ Θεός, ἐπεί κατ’ οὐδενός εἶχε μείζονος ὀμόσαι, ὤμοσε καθ’ ἑαυτοῦ ... ἄνθρωποι μέν γάρ κατά τοῦ μείζονος ὀμνύουσι, καί πάσης αὐτοῖς ἀντιλογίας πέρας εἰς βεβαίωσιν ὁ ὅρκος ἐν ᾧ περισσότερον βουλόμενος ὁ Θεός ἐπιδεῖξαι τοῖς κληρονόμοις τῆς ἐπαγγελίας τό ἀμετάθετον τῆς βουλῆς αὐτοῦ, ἐμεσίτευσεν ὅρκῳ, ἵνα διά δύο πραγμάτων ἀμεταθέτων, ἐν οἷς ἀδύνατον ψεύσασθαι Θεόν, ἰσχυράν παράκλησιν ἔχωμεν οἱ καταφυγόντες κρατῆσαι τῆς προκειμένης ἐλπίδος». (6,13-18)

Ὁμοίως καί ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, ἀναφερόμενος στήν ὁμολογία τοῦ Δαυίδ γιά τή σάρκωση τοῦ Θεοῦ λέγει ὅτι «Προφήτης οὐν ὑπάρχων καί εἰδώς ὅτι ὅρκῳ ὤμοσεν αὐτῷ ὁ Θεός ἐκ καρποῦ τῆς ὀσφύος Αὐτοῦ τό κατά σάρκα ἀναστήσειν τόν Χριστόν καθίσαι ἐπί τοῦ θρόνου Αὐτοῦ». (Πράξεις 2,30)

Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος δέν ἀρκεῖται μόνο στό νά ἀναφέρεται στόν ὅρκο τοῦ Θεοῦ ἀλλά κάνει καί ὁ ἴδιος πολλές φορές χρήση τοῦ ὅρκου-ὁμολογία, διαβεβαιώνοντας μέ αὐτόν τόν τρόπο τούς πιστούς μέςῳ τῶν Ἐπιστολῶν του: «μάρτυρα τόν Θεόν ἐπικαλοῦμαι ἐπί τήν ἐμήν ψυχήν» (2Κορ.1,23), «μάρτυς γάρ μου ἐστιν ὁ Θεός, ᾧ λατρεύῳ ἐν τῷ πνεύματί μου» (Ρωμ.1,9),»μάρτυς γάρ μου ὁ Θεός ὅτι ἐπιποθῷ ὑμᾶς»(Φιλιπ.1,8), «οὔτε γάρ ποτε ἐν λόγῳ κολακείας ἐγεννήθημεν, καθώς οἴδατε, οὔτε ἐν προφάσει πλεονεξίας, Θεός μάρτυς» (2Θεσ.2,5) 

Τήν παράδοση τῆς ὁρκωμοσίας ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων ὡς ὁμολογίας Πίστεως καί κατά συνέπειαν καί ὡς βεβαίωση ἀξιοπιστίας παρέλαβε ἡ Ἐκκλησία μας καί καθώρισε τό Τυπικό τῆς ὁρκωμοσίας τῶν Αὐτοκρατόρων τῆς Ρωμαιοσύνης, παράδοση ἡ ὁποία διατηρεῖται μέχρι τίς ἡμέρες μας γιά τήν ὁρκωμοσία τῶν Πολιτικῶν Ἀρχῶν. 

Σάν ἐπιβεβαίωση τοῦ ὅτι τά ὅσα ἔγραψα δέν ἀποτελοῦν  αὐθαίρετες δικές μου κατασκευές, ἐπικαλοῦμαι ὡς μάρτυρα τόν μεγάλον ἅγιόν μας, τόν ἅγιον Νεκτάριον, ὁ ὁποῖος ἔζησε στήν ἐποχή μας, ἐποχή πού ἴσχυε ὁ ὅρκος ἐνώπιον τῶν Δημοσίων Ἀρχῶν. Γράφει στό βιβλίο του «Ὀρθόδοξος Ἱερά Κατήχησις»,  ἑρμηνεύοντας τήν ἐντολή τοῦ δωδεκαλόγου, «Οὐ λήψῃ τό ὄνομα Κυρίου τοῦ Θεοῦ σου ἐπί ματαίῳ...» μέ τό φῶς τῆς Καινῆς Διαθήκης, μέ τό Φῶς τῶν λόγων τοῦ Χριστοῦ:

«Τί ἀπαγορεύει ἡ ἐντολή αὕτη;

-Ἀπαγορεύει νά ἀναφέρωμεν τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ ἐν παντί λόγῳ πρός πίστωσιν τῆς ἀληθείας τοῦ λόγου ἡμῶν, ὡς ἀνάξιον πρός τό θεῖον μεγαλεῖον. Ἀλλ’ ὅταν ἡ ἐπίκλησις τοῦ θείου Ὀνόματος γένηται πρός δόξαν Θεοῦ, πρός αἶνον καί εὐχαριστίαν, οὐδεμία ὑπάρχει ἀπαγόρευσις· διότι σκοπός τῆς ἀπαγορεύσεως ἦτο ἡ εὐλάβεια πρός τό θεῖον ὄνομα.

Τίνες παραβαίνουσι τήν ἐντολήν ταύτην;

- α) Οἱ βλάσφημοι, β) οἱ ψεύδορκοι καί ἐπίορκοι καί γ) οἱ ψευδοπροφῆται.

Κατά τήν ἐντολήν ταύτην ἐπιτρέπεται ὁ ὅρκος;

-Μάλιστα· ὁ ἀληθής ὅρκος ὁ λαμβανόμενος ἐπί βεβαιώσει ζητουμένης ἀληθείας ἐνώπιον τῆς Προϊσταμένης ἀρχῆς ἐπιτρέπεται· διότι ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει οὐ μόνον οὐδεμία ἀνευλάβεια ἐπιδεικνύεται ἐκ τῆς λήψεως τοῦ θείου Ὀνόματος πρός βεβαίωσιν καί πίστωσιν τῆς ἀληθείας, ἀλλά μάλιστα εὐλάβεια μεγίστη ἐπιδεικνύεται ὑπό πάντων κατά τήν προφοράν τοῦ θείου Ὀνόματος, ἐγειρομένων καί μετά θρησκευτικῆς εὐλαβείας ἀκροωμένων τοῦ θείου Ὀνόματος. Ὅθεν ἐπειδή ὁ διδόμενος ὅρκος φέρει χαρακτῆρα θρησκευτικόν καί ἐπιδεικνύει εὐλάβειαν καί τιμήν πρός τό θεῖον Ὄνομα ἐπιτρέπεται· δέον ὅμως νά γίνηται πάντοτε μετά θρησκευτικῆς εὐλαβείας, μετά καθαρᾶς συνειδήσεως, ἐν φόβῳ Θεοῦ, καί μετά πάσης εἰλικρινείας, διότι οὐαί τοῖς λαμβάνουσι τό Ὄνομα τοῦ Θεοῦ ἐπί ματαίῳ χάριν ὠφελείας καί ἰδιοτελείας, καί κλοπῆς καί ἁρπαγῆς, καί τῶν λοιπῶν πονηρῶν σκοπῶν.»

Πιστεύω ὅτι ὁ ἅγιος Νεκτάριος τά εἶπε ὅλα...

H Ορθόδοξη Ελλάδα, Σε καθεστώς σιωνιστικής αιχμαλωσίας

ΠΑΤΕΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΡΟΣ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣστοΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΡΑ...

Δόγμα Ζόνενφελντ : Αυτό είναι το σχέδιο γενοκτονίας του Ελληνικού Έθνους ]*Βαρύτατα και αδιάλειπτα τα πλήγματα που δέχεται η Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες και δη τα τελευταία χρόνια. Χτυπήματα, τα οποία προέρχονται από τον προαιώνιο εχθρό του Ελληνισμού, τον Εβραϊσμό-Σιωνισμό. * **Κυριότερος στόχος τους η εξόντωση οποιουδήποτε Ελληνικού στοιχείου στον πλανήτη Γη και η οριστική επικράτησή τους, σε κάθε επίπεδο. Για την εκπλήρωση των επαίσχυντων αυτών στόχων λειτουργούν με υποχθόνιες μεθοδεύσεις και ύπουλες τακτικές,* κάτι που φαίνεται από τα ανθε... περισσότερα » ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΥΠΟΔΟΥΛΩΣΗ... περισσότερα »

ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΥΠΟΔΟΥΛΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΤΑΞΗ

ΠΑΤΕΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΡΟΣ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣστοΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΡΑ...

«Και οι κύνες αναιδείς τη ψυχή, ουκ ειδότες πλησμονήν και εισί πονηροί ουκ ειδότες πάντες εν ταις οδοίς αυτών εξηκολούθησαν, έκαστος κατά το εαυτού» (Ησαΐα νστ΄10). Ένα προδοτικό πολιτικό κατεστημένο, μια ξεπουλημένη οικονομική ελίτ που ποτέ δεν αισθάνθηκε ελληνικά, μια εγκληματικά αναίσθητη τραπεζιτική ολιγαρχία που είναι όργανο ξένων ανθελλήνων τοκογλύφων και μια οικουμενιστική νεοταξική θρησκευτική ηγεσία, έφεραν την μοναδική χώρα στον κόσμο με τόσους ήρωες στην ιστορία της, στην σημερινή άθλια κατάσταση και μνημονιακή σκλαβιά. Η Νέα Τάξη είχε οργανώσει καλά τα σχέδια της για την... περισσότερα »

Απόφαση τής Ιεράς Συνόδου... καί αντιδράσεις...

«Δηλώσεις Ἀπαλλαγῆς» γιὰ τὴν Θεµατικὴ Ἑβδοµάδα

ΠΑΤΕΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΡΟΣ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣστοΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΡΑ...

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ Ἡ Ἐκκλησία µας ἐπὶ τῆς Θεµατικῆς Ἑβδοµάδος µὲ τίτλο «Σῶµα καὶ Ταυτότητα» Ἡ Ἱερὰ Σύνοδός µας τῆς Ἐκκλησίας τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν τῆς Ἑλλάδος, κατὰ τὴν Τακτικὴ Συνεδρίαση Αὐτῆς, 8/21-2-2017, ὑπὸ τὴν προεδρίαν τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου µας κ.Καλλινίκου, ἐνηµερώθηκε γιὰ τὸ ἀπὸ 23-12-2016 Ἔγγραφο τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας, µὲ τὸ ὁποῖο δίδονται Ὁδηγίες, γιὰ τὴν πραγµατοποίηση στὰ Γυµνάσια τῆς Πατρίδος µας, ἐντὸς τοῦ 2017, µιᾶς Θεµατικῆς Ἑβδοµάδος, µὲ τίτλο «Σῶµα καὶ Ταυτότητα». Ὁ τρίτος βασικὸς ἄξονας τῆς Θεµατικῆς Ἑβδοµάδος, µὲ θέµα «Ἔµφυλες Ταυτότητες», ἔχει ἤδη ἐ... περισσότερα »

Ἀπάντησις τῆς Γενικῆς Γραμματείας Θρησκευμάτων εἰς ἐρωτήματα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου περὶ τοῦ Ν 4301/2014
Τὴν 08-03-2018 (ν.ἡ.), παρελήφθη στὰ Γραφεῖα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου μας (Κάνιγγος 32) ἡ ἀπάντησις τῆς Γενικῆς Γραμματείας Θρησκευμάτων εἰς τὰ ἐρωτήματά μας (ἀπὸ 06 / 19 - 10 - 2017), ὡς πρὸς τὴν διευκρίνισιν σημείων, ἐπὶ τῶν ὁποίων ἠγέρθη ὡς μὴ ὤφειλεν ἀμφισβήτησις ἤ καὶ πολεμικὴ ἀπό τινας, ἐκ διαστρεβλώσεως τῆς πραγματικότητος.
Δεδομένου, ὅτι στὸ ἔγγραφο τοῦ Ὑπουργείου ὑπάρχουν μόνον αἱ ἀπαντήσεις, ἀκολούθως παρατίθενται τὰ ἐρωτήματα, εἰς τὰ ὁποῖα κατ’ ἀντιστοιχίαν ἀπαντῶνται. Προσετέθη καὶ μία περίληψις τῶν ἀπαντήσεων, αἱ ὁποῖαι εἶναι ἐκτενεῖς, καθὼς ἀναφέρονται εἰς τὴν σχετικὴν νομολογίαν. Οἱοσδήποτε ἐπιθμεῖ ἐπιπλέον διασαφήσεις, δύναται νὰ ἀπευθυνθῇ ἀπ’ εὐθείας εἰς τὴν Γενικὴν Γραμματείαν Θρησκευμάτων. Τὸ ἀπαντητικὸν ἔγγραφον ἐστάλη ἐκ τῆς Διευθύνσεως Θρησκευτικῆς Διοικήσεως καὶ ὑπογράφεται ἀπὸ τὸν Προϊστάμενον αὐτῆς κ. Κωνσταντῖνον Πιτταδάκην.

1. Ὁ Ν.4301 ἔγινε μόνον γιὰ τοὺς ἑτεροδόξους καὶ ἑτεροθρήσκους;
Ἡ ἀπάντησις ἀναφέρει, ὅτι ἔγινε γιὰ ὅλες τὶς ὑπόλοιπες θρησκευτικὲς κοινότητες, οἱ ὁποῖες θὰ ἤθελαν νὰ κάνουν χρῆσιν, ἐκτὸς ἀπὸ τρεῖς κατηγορίες: α) τὰ κλίματα τῆς Ἀνατολικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν κοινωνίᾳ μετὰ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, β) τὶς Μουφτεῖες τῆς Θράκης καὶ γ) τὶς Ἰσραηλιτικὲς Κοινότητες.

2. Παλαιότερα ἔγγραφα τοῦ Ὑπουργείου σας ἀνέφερον, ὅτι οἱ Γνήσιοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί δὲν εἶναι οὔτε ἑτερόδοξοι, οὔτε ἑτερόθρησκοι. Ἔχει τώρα μεταβληθῆ αὐτὴ ἡ θέσις;
Ἡ ἀπάντησις ἐπαναλαμβάνει τὴν σχετικὴν νομολογίαν καὶ ἐπιβεβαιώνει, ὅτι οἱ Γνήσιοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ δὲν θεωροῦνται οὔτε ἑτερόδοξοι, οὔτε ἑτερόθρησκοι.

3. Ἂν ὄχι, τότε οἱ ΓΟΧ ἀνήκουν εἰς τὴν ἔννοιαν τῆς ἐπικρατούσης θρησκείας, ἢ ἀποτελοῦν ἰδιαιτέραν κατηγορίαν;
Ἡ ἀπάντησις εἶναι, ὅτι οἱ ΓΟΧ ἀπολαμβάνουν πλήρως τῆς Συνταγματικῆς προστασίας τοῦ ἄρθρ. 13 τοῦ Συντάγματος (τὸ ὁποῖο ἀναφέρεται στὶς γνωστὲς θρησκεῖες) καὶ ὅτι δὲν ὑπάγονται στὶς προβλέψεις τοῦ ἄρθρου 3 Σ (περὶ τῆς ἐπικρατούσης θρησκείας).

4. Ποῖον γραφεῖον τοῦ Ὑπουργείου σας ἀσκεῖ τὴν κατὰ τὸν νόμον ἐποπτείαν ἐπὶ τῶν ΓΟΧ; Τὸ Τμῆμα Ἑτεροδόξων - Ἑτεροθρήσκων;
Ἡ ἀπάντησις ἀναφέρει τὸ ἁρμόδιον διὰ τοὺς ΓΟΧ γραφεῖον, τὸ ὁποῖον εἶναι: Ἡ Διεύθυνσις Θρησκευτικῆς Διοικήσεως.

5. Τὰ στοιχεῖα τῶν Ἑλλήνων Πολιτῶν, οἱ ὁποῖοι ὑπέγραψαν διὰ τὴν σύστασιν Θρησκευτικῶν Νομικῶν Προσώπων, εὑρίσκονται εἰς τὸ Τμῆμα Ἑτεροδόξων - Ἑτεροθρήσκων;
Βεβαιοῦται, ὅτι εὑρίσκονται στὸ ἀρχεῖον τῆς Ὑπηρεσίας (τοῦ Ὑπουργείου). Εἶναι προφανές, ὅτι τὰ Τμήματα τοῦ Ὑπουργείου δὲν ἔχουν ἀποθηκευτικοὺς χώρους γιὰ τέτοιες ἀρχειοθετήσεις.

6. Τὸ Μητρῶον Θρησκευτικῶν Νομικῶν Προσώπων καὶ τὸ Μητρῶον Θρησκευτικῶν Λειτουργῶν εὑρίσκονται εἰς τὸ Τμῆμα Ἑτεροδόξων - Ἑτεροθρήσκων;
Διευκρινίζεται, ὅτι εἶναι ἠλεκτρονικὰ ἀρχεῖα, ἄρα ἡ «φυσική» τους παρουσία εἶναι μὲ μαγνητικὴ μορφὴ στοὺς διακομιστὲς (σέρβερς) τοῦ Ὑπουργείου.

7. Ἄν τὰ μητρῶα αὐτὰ εἶναι ἠλεκτρονικά, ἡ εἰσαγωγὴ δεδομένων εἰς αὐτὰ θὰ γίνεται ἀποκλειστικῶς ἀπὸ ὑπαλλήλους τοῦ Τμήματος Ἑτεροδόξων - Ἑτεροθρήσκων, ἢ καὶ ἀπὸ ὑπαλλήλους τοῦ γραφείου, τὸ ὁποῖον ἀσκεῖ τὴν ἐποπτείαν ἐπὶ τῶν ΓΟΧ;
Ἀπαντᾶται, ὅτι οἱ ἐξουσιοδοτημένοι ὑπάλληλοι τῆς Διευθύνσεως Θρησκευτικῆς Διοικήσεως (οἱ ὁποῖοι χειρίζονται τὰ ζητήματα τῶν ΓΟΧ) ἔχουν πρόσβαση στὰ Μητρῶα αὐτά.

Ὁλόκληρος ἡ ἀπάντησις τῆς ΓΓΘ... ΕΔΩ

Παραινετικὰ σχόλια διὰ τὸν Νόμο 4301 περὶ Θρησκευτικῶν Κοινοτήτων

*«ὁ ὑπερασπιστὴς τῆς θρησκείας ἐστὶν αὐτὸ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας,* * ἤτοι αὐτὸς ὁ λαός»* * (ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΤΟΥ 1848)* Αὐτὲς τῆς ἡμέρες ἀκοῦμε διάφορες συζητήσεις διὰ τὸ ζήτημα τοῦ Νόμου 4301 περὶ Θρησκευτικῶν Κοινοτήτων. Συγκεκριμένα: «Ὀργάνωση τῆς νομικῆς μορφῆς τῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων καὶ τῶν ἑνώσεών τους στὴν Ἑλλάδα» Ὑπάρχουν διαφωνίες ὡς πρὸς τὸ ἐὰν πρέπει ἡ Ἐκκλησία τῶν Γ.Ο.Χ. νὰ ἀξιοποιήσει τὸν ἐν λόγω Νόμο. *Πρωτίστως* θὰ πρέπει οἱ Ἐπίσκοποι της Ἐκκλησίας νὰ θέσουν τὸ ζήτημα εἰς μία *Κληρικολαϊκὴ Σύναξη* εἰς τὴν ὁποία θὰ πρέπει νὰ γίνουν οἱ *ἀπαρ...περισσότερα »

ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ

ΠΑΤΕΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΡΟΣ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣστοΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΡΑ..

*Σχόλιον **τού Πατρός **Ιωάννου Γλιόγκου **Πρωτοπρεσβυτέρου Πνευματικού Συγγραφέως *Όταν πρέπει νά βγάλουμε τά κάστανα από τήν φωτιά, ανάγκη είναι γιά νά μή καούμε νά έχουμε γνώση καί κατάλληλο εργαλείο, πόσο μάλλον όταν πρέπει νά ξεχωρίσουμε τήν ακρίβεια από τήν ανακρίβεια σέ θέματα δογματικά – εκκλησιολογικά – πνευματικά, δεδομένου πώς δέν είναι υλικής φύσεως όπως τά κάρβουνα καί τά κάστανα ώστε νά βλέπεις τί δέν μπορείς νά αγγίξεις καί πιό από τά δύο είναι τό ωφέλιμο… Αυτό πού κατά πρώτον πρέπει νά τονίσω είναι, πώς η Εκκλησία τού Χριστού είναι μία, καί όχι δύο – τρείς κατά τό τ... περισσότερα »

Απόφαση τής Ιεράς Συνόδου διά τό άκυρον τών αγιοποιήσεων

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ

Πρὸς ἅπαντα τὸν κλῆρον καὶ τὸν λαόν τῆς Ἐπικρατείας

Ἀγαπητὰ τέκνα τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ,

Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Γ.Ο.Χ., κατὰ τὴν Συνεδρίαν τῆς 10/23 Ὀκτωβρίου 2013, συνεζήτησε τὸ θέμα τῶν ἐπ’ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν προβαλλομένων ψευδοαγίων τῶν Οἰκουμενιστῶν καὶ τοῦ κινδύνου παραπλανήσεως τῶν πιστῶν ἐκ τῆς συστηματικῆς προπαγάνδας. Διὰ τὸν λόγον αὐτόν, ἐφιστῶμεν τὴν προσοχὴν εἰς ἅπαντα τὸν κλῆρον καὶ τὸν λαὸν τῆς ἀκαινοτομήτου Ἐκκλησίας, διὰ νὰ μὴ πίπτουν θύματα τῆς τοιαύτης προπαγάνδας. Οὐδεὶς τελευτήσας ἐν τῷ σχίσματι καὶ κοινωνῶν ἐν τῇ αἱρέσει τοῦ Οἰκουμενισμοῦ δύναται νὰ τιμηθῇ ὡς ἅγιος ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν πληροῦν τὰ κριτήρια τῆς ἁγιότητος τὰ ὁποῖα ἀνέκαθε ἐδέχετο ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ.

Ἀσφαλῶς, τὸ ἐσβεσμένον πλέον Φανάριον ἀνακηρύσσει συνεχῶς ὡς ἁγίους πολλούς νεοφανεῖς γέροντας, προκειμένου νὰ κατωχυρώσῃ τὴν πλάνην ὅτι δύνανται καὶ οἱ κοινωνοῦντες μετὰ τῶν Οἰκουμενιστῶν νὰ ἁγιάζουν καὶ νὰ καθίστανται παραδείγματα πρὸς μίμησιν, ὁπότε οὐδεὶς λόγος ὑπάρχει πρὸς ἀποτείχισιν τῶν ἀντιτιθεμένων εἰς τὴν αἵρεσιν τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Διὰ νὰ γίνῃ πλέον εὔπεπτος ἀπὸ κοινόν ἡ ἀντίληψις αὕτη, συναναμιγνύειν κατὰ τὰς συνοδικάς των πράξεις ἀνακηρύξεως ἁγίων, ὁμοῦ μετὰ τῶν ψευδῶν ἁγίων τῶν ἐσχάτων χρόνων καὶ ἀληθεῖς Ἁγίους παρελθόντων αἰώνων, ὅπως τὸν Ἅγιον Νικόδημον τὸν Ἁγιορείτην καὶ τὸν Ἅγιον Κοσμᾶν τὸν Αἰτωλόν. Ἡμεῖς ὅμως, διαχωρίζοντες ὀρθῶς τὸ ἀγαθὸν ἐκ τοῦ πονηροῦ, τοὺς μέν παλαιούς καὶ ὄντως ἁγίους δεχόμεθα καὶ δίχως τὰς πατριαρχικάς των ἀποφάσεις, τοὺς δὲ νεοφανεῖς γέροντας ἀπορρίπτομεν. Εὑχόμεθα νὰ ἔχουν εἰσέλθει εἰς τὸν Παράδεισσον, ἀλλὰ δὲν ἀποτελοῦν ὑποδείγματα πρὸς μίμησιν ἀπὸ τοὺς πιστούς.

Τὸ αὐτό ἰσχύει καὶ διὰ τοὺς ἀνακηρυττομένους ὡς ἁγίους νεοφανεῖς γέροντας ἀπὸ τὰ λοιπά Πατριαρχεῖα τὰ ἐξ ἴσου βαρυνόμενα διὰ τῆς Οἰκουμενιστικῆς πλάνη ςἢ καὶ τῆς Σεργιανιστικῆς, ὅπως τὸ Πατριαρχεῖον Μόσχας. Ὅθεν προσκηνυματικά ταξίδια καὶ ἐνοριακαί ἐκδρομαί διά προσκήνυσιν λειψάνων τοιούτων νεοφανῶν ψεοδοαγίων δὲν ἐπιτρέπονται, ὅπως οὔτε καὶ ἡ κατ’ ιδίαν τιμή αὐτῶν ὡς πραγματικῶν Ἁγίων διὰ τῆς ἱστορήσεως εἰκόνων καὶ τελέσεως ἀκολουθιῶν δι’ αὐτούς.

Ἅγιαι μορφαὶ ὑπῆρξαν κατὰ τὰς τελευταίας δεκαετίας, ἀλλ’ ὅσοι ἡγίασαν ἀνῆκον εἰς τὰς τάξεις τῶν ἀγωνιζομένων ἐναντίον τῶν τῆς καινοτομίας τοῦ παπικοῦ ἑορτολογίου καὶ τῆς αἱρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Περὶ αὐτῶν, θὰ ὑπάρξῃ προσεχῶς καὶ Συνοδικὴ ἀπόφασις τῆς Ἐκκλησίας.

Ἐπὶ τούτοις εὐχόμεθα ὅπως διέλθητε πάντες τὴν περίοδον τῆς νηστείας τῶν Χριστουγέννων ἐν κατανύξει καὶ προσευχῇ.

Ἐντολῇ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου

Ὁ Ἀρχιγραμματεύς

† Ὁ Μαραθῶνος Φώτιος

Ἀναγνωσθήτω ἐπί Ἐκκλησίᾳ

(καὶ νὰ ἀναρτηθῇ εἰς τὸν πίνακα ἀνακοινώσεων τοῦ Ναοῦ)

ΑΜΒΩΝΑΣ... ΥΠΗΡΕΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ

ΠΑΤΕΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΡΟΣ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣστοΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΡΑ...

*Η ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ ΟΛΩΝ ΟΣΩΝ ΕΙΠΕ Ο ΑΓ.ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΦΛΑΜΙΑΤΟΣ**... **«Τ​​​​α παιδιά να πηγαίνουν μία ώρα αργότερα το πρωί στο σχολείο»!* *Ποιος να τολμήσει αντίρρηση ή κριτική στον λαϊκισμό της «διευκόλυνσης»; Πρόκειται για «εύρημα» ιδιοφυές, προεκλογικό μπουναμά άκρως εντυπωσιακόν. Δεν στοιχίζει τίποτα στο κράτος, ενώ φαντάζει σαν «προοδευτική ανοιχτομυαλιά».* *Αν κάποιος ψελλίσει αμφισβήτηση της «λογικής» του «ευρήματος», αν θυμίσει τη μακροβιότατη πείρα παιδαγωγίας που αρνείται τις «διευκολύνσεις» (πείρα κοινωνιών που ονειρευόμαστε οι τριτοκοσμικοί να μπορούσαν τα παιδιά μας να ... περισσότερα »

Η διδασκαλία των αγίων Πατέρων για τον Παράδεισο και την Κόλαση

Είναι πολύ σημαντικό να δούμε την διδασκαλία των αγίων Πατέρων για τον Παράδεισο και την Κόλαση, γιατί αυτοί είναι οι απλανείς διδάσκαλοι της Εκκλησίας, οι φορείς της αμιάντου Παραδόσεως, και γι' αυτό η Αγία Γραφή δεν μπορεί να ερμηνευθεί έξω από την Θεόπνευστη διδασκαλία τους. Άλλωστε, η Εκκλησία, που είναι το θεανθρώπινο Σώμα του Χριστού, γράφει την Αγία Γραφή και την ερμηνεύει. Η γενική διδασκαλία των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας είναι ότι ο Παράδεισος και η Κόλαση δεν υπάρχουν εξ επόψεως του Θεού, αλλά εξ επόψεως του ανθρώπου.

Βεβαίως, υπάρχει Παράδεισος και Κόλαση σαν δύο τρόποι ζωής, αλλά δεν είναι ο Θεός που τους δημιούργησε. Στην πατερική παράδοση φαίνεται καθαρά ότι δεν υπάρχουν δύο τόποι, αλλά ο ίδιος ο Θεός είναι Παράδεισος για τους αγίους και ο ίδιος ο Θεός είναι Κόλαση για τους αμαρτωλούς.

Αυτό συνδέεται αναπόσπαστα με την διδασκαλία των αγίων Πατέρων για την καταλλαγή και την συμφιλίωση, όπως και για την εχθρότητα του ανθρώπου με τον Θεό. Πουθενά στην Αγία Γραφή δεν φαίνεται ότι Θεός καταλλάσσεται με τους ανθρώπους, αλλά ότι ο Χριστός καταλλάσσει τον άνθρωπο με τον Θεό.

Άλλωστε, φαίνεται σε όλη την πατερική Παράδοση ότι Θεός ποτέ δεν είναι εχθρός του ανθρώπου, αλλά ο άνθρωπος καθίσταται εχθρός του Θεού διότι δεν έχει κοινωνία και μέθεξη με Αυτόν. Έτσι ο άνθρωπος γίνεται εχθρός του Θεού και όχι ο Θεός του ανθρώπου. Ο άνθρωπος με την αμαρτία που διαπράττει βλέπει τον Θεό οργισμένο και εχθρικό5. Αυτό το θέμα θα το δούμε παρουσιάζοντας την διδασκαλία συγκεκριμένων Πατέρων της Εκκλησίας.

Νομίζω ότι είναι καλό να αρχίσουμε από τον άγιο Ισαάκ τον Σύρο, ο οποίος κάνει λόγο για το τι είναι Παράδεισος και τι είναι Κόλαση. Μιλώντας για τον Παράδεισο λέγει ότι Παράδεισος είναι η αγάπη του Θεού. Και, φυσικά, όταν αναφερόμαστε στην αγάπη, εννοούμε κυρίως και προ παντός την άκτιστη ενέργεια του Θεού. Γράφει: «Παράδεισος εστίν η αγάπη του Θεού, εν η η τρυφή πάντων των μακαρισμών»6. Αλλά αναφερόμενος και στην Κόλαση λέγει σχεδόν τα ίδια πράγματα, ότι, δηλαδή, και η Κόλαση είναι η μάστιγα της αγάπης. Γράφει: «Εγώ δε λέγω, ότι οι εν τη γεέννη κολαζόμενοι τη μάστιγι της αγάπης μαστίζονται. Και τι πικρόν και σφοδρόν το της αγάπης κολαστήριον;»7.

Έτσι, η Κόλαση είναι το μαρτύριο της αγάπης του Θεού. Άλλωστε, όπως λέγει ο ίδιος, η λύπη στην καρδιά από την αμαρτία, που έγινε σε βάρος της αγάπης του Θεού, «οξυτέρα εστί πάσης κολάσεως γινομένης»8. Πραγματικά, τιμωρία είναι όταν αρνούμαστε και αντιβαίνουμε στην αγάπη κάποιου. Είναι φοβερό να μας αγαπούν και εμείς να συμπεριφερόμαστε ανάρμοστα. Αυτό αν το συγκρίνουμε με την αγάπη του Θεού, μπορούμε να καταλάβουμε το μαρτύριο της Κολάσεως.

Και συνδέεται με εκείνο που λέγει πάλι ο άγιος Ισαάκ, ότι είναι άτοπο να ισχυρίζεται κανείς «ότι οι αμαρτωλοί εν τη γεέννη στερούνται της αγάπης του Θεού»9. Επομένως, και οι κολασμένοι θα δέχωνται την αγάπη του Θεού. Ο Θεός θα αγαπά όλους τους ανθρώπους, και δικαίους και αμαρτωλούς, αλλά δεν θα αισθάνωνται όλοι κατά τον ίδιο βαθμό και τρόπο αυτήν την αγάπη. Πάντως, είναι άτοπο να ισχυριζόμαστε ότι Κόλαση είναι η απουσία του Θεού. Από αυτά συνεπάγεται ότι η βίωση του Θεού εκ μέρους των ανθρώπων θα είναι διαφορετική. Στον καθένα θα δοθεί από τον Δεσπότη Χριστό «το προς αξίαν», «κατά το μέτρον των αριστευμάτων αυτού». Γιατί εκεί θα καταργηθούν οι τάξεις των διδασκόντων και διδασκομένων και σε καθέναν θα υπάρχει «η οξύτης της εφέσεως παντός». Έτσι, ένας θα είναι εκείνος που θα δώσει την Χάρη Του προς όλους, δηλαδή ο ίδιος ο Θεός, αλλά οι άνθρωποι θα την δέχωνται ανάλογα με την δεκτικότητα τους.

Η αγάπη του Θεού θα πίπτει σε όλους τους ανθρώπους, αλλά θα ενεργή κατά διπλούν τρόπο, τους μεν αμαρτωλούς θα κολάζει τους δε δικαίους θα ευφραίνει. Γράφει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος, εκφράζοντας την Ορθόδοξη Παράδοση πάνω στο θέμα αυτό: «Ενεργεί δε η αγάπη εν τη δυνάμει αυτής κατά διπλούν τρόπον τους μεν αμαρτωλούς χολάζουσα, ως και ενταύθα συμβαίνει προς φίλον από φίλου· τους δε τετηρηκότας τα δέοντα, ευφραίνουσα εν αυτή»10.

Επομένως, η ίδια η αγάπη του Θεού, η ίδια ενέργεια θα επιπίπτει σε όλους τους ανθρώπους, αλλά θα ενεργεί διαφορετικά. Πως όμως θα γίνεται αυτή η διαφορά; Ο Θεός είπε στον Μωυσή: «ελεήσω ον αν ελεώ, και οικτειρήσω ον αν οικτείρω» (Εξ. λγ', 19). Ο Απόστολος Παύλος, αναφέροντας αυτό το χωρίο της Παλαιάς Διαθήκης, συμπεραίνει: «άρα ουν ον θέλει ελεεί, ον δε θέλει σκληρύνει» (Ρωμ. θ', 18). Χρειάζεται να ερμηνευθεί αυτό μέσα σε ορθόδοξα πλαίσια. Πως ο Θεός τον ένα θέλει να ελεήσει και τον άλλο θέλει να σκληρύνει; Υπάρχει προσωποληψία στον Θεό;

Κατά την ερμηνεία του Θεοφύλακτου Βουλγαρίας, αυτό συνδέεται με την φύση του ανθρώπου και όχι με την φύση και την ενέργεια του Θεού. Λέγει ο ιερός Θεοφύλακτος: «Καθώς ο ήλιος το μεν κηρί, απαλύνει, τον δε πηλόν σκληρύνει, όχι καθ' εαυτόν, αλλά δια την διαφορετική ύλην του κηρού και του πηλού· έτζι και ο Θεός την πηλίνην καρδίαν του Φαραώ λέγεται πως σκληρύνει»11. Επομένως, ανάλογα με την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου θα ενεργή και η Χάρη του Θεού, δηλαδή η αγάπη Του, η οποία θα ακτινοβολεί σε όλους.

Στην προοπτική αυτή εντάσσεται και ο Μ. Βασίλειος. ερμηνεύοντας το ψαλμικό χωρίο «φωνή Κυρίου διακόπτοντος φλόγα πυρός», λέγει ότι αυτό το θαύμα πραγματοποιήθηκε στους Τρεις Παίδες στην κάμινο του πυρός. Η φωτιά στην περίπτωση αυτή διακόπηκε στα δύο, και γι' αυτό «ενεπύριζε τους κύκλω πάντας», ενώ «πνεύμα εδέξατο εν εαυτή, ηδίστην αναπνοήν και ανάψυξιν, ώσπερ εν σκιά τινι φυτών, εν ειρηνική καταστάσει παρεχομένη τοις παισίν». Έτσι, ενώ η φωτιά εκείνη κατέκαιε τους έξω από αυτήν, εν τούτοις δρόσιζε τους Παίδες, σαν να βρίσκονταν κάτω από την σκιά ενός δένδρου. Στην συνέχεια παρατηρεί ότι το πυρ που ετοιμάσθηκε από τον Θεό για τον διάβολο και τους αγγέλους του «διακόπτεται τη φωνή του Κυρίου». Το πυρ έχει δύο δυνάμεις, την καυστική και φωτιστική δύναμη και ενέργεια, γι' αυτό και καίει και φωτίζει. Έτσι, οι άξιοι της φωτιάς θα αισθανθούν την καυστική ιδιότητα της και οι άξιοι του φωτισμού θα αισθανθούν την φωτιστική ιδιότητα του πυρός. Γι' αυτό ολοκληρώνει πολύ χαρακτηριστικά: «Φωνή ουν Κυρίου διακόπτοντος φλόγα πυρός» και μερίζοντας, ως αλαμπές μεν είναι το πυρ της κολάσεως, άκαυστον δε το φως της αναπαύσεως απομείναι»12.

Επομένως, το πυρ της Κολάσεως θα είναι αλαμπές, θα στερήται της φωτιστικής ιδιότητος, ενώ το φως των δικαίων θα είναι άκαυστον, θα στερήται της καυστικής ιδιότητος, και αυτό θα είναι αποτέλεσμα της διαφορετικής ενεργείας του Θεού. Οπωσδήποτε, αυτό υπονοεί ότι ανάλογα με την κατάσταση του ο άνθρωπος θα δέχεται και την άκτιστη ενέργεια του Θεού.

Η ερμηνεία αυτή περί του Παραδείσου και της Κολάσεως δεν είναι μόνον του αγίου Ισαάκ του Σύρου και του Μ. Βασιλείου, αλλά είναι γενική διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας, οι οποίοι ερμηνεύουν αποφατικά τα περί του αιωνίου πυρός και της αιωνίου ζωής. Όταν μιλούμε για αποφατισμό δεν εννοούμε ότι οι Πατέρες αλλοιώνουν την διδασκαλία της Εκκλησίας μιλώντας αφηρημένα και στοχαστικά, αλλά ότι ερμηνεύουν τα θέματα αυτά προσπαθώντας να τα αποδεσμεύσουν από κατηγορίες της ανθρωπινής σκέψεως και από εικόνες των αισθητών πραγμάτων13. Και στο σημείο αυτό φαίνεται η διαφορά των Ορθοδόξων - Ρωμηών Πατέρων από τους Φραγκολατίνους, οι οποίοι έλαβαν αυτές τις πραγματικότητες ως κτιστές14.

Έτσι, λοιπόν, και ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος αναπτύσσει την σπουδαία αυτήν αλήθεια, η οποία, όπως θα φανεί, έχει μεγάλη σημασία για την εκκλησιαστική και πνευματική ζωή. Συνιστά στους ακροατές του να δέχωνται τις διδασκαλίες της Εκκλησίας περί της αναστάσεως των σωμάτων, της κρίσεως και της ανταποδόσεως των δικαίων. Και πρέπει να τις δέχωνται μέσα στην προοπτική ότι η μέλλουσα ζωή είναι «φως τοις κεκαθαρμένοις την διάνοιαν», φυσικά, «κατά την αναλογίαν της καθαρότητας», και αυτό ονομάζουμε Βασιλεία των Ουρανών, και σκότος «τοις τυφλώττουσι το ηγεμονικόν», που είναι στην πραγματικότητα αλλοτρίωση Θεού, «κατά την αναλογίαν της εντεύθεν αμβλυωπίας»15. Η αιώνια ζωή είναι φως γι' αυτούς που καθάρισαν τον νου τους, και μάλιστα κατά τον βαθμό της καθάρσεως, και σκότος γι' αυτούς που είναι τυφλοί στον νου, δηλαδή γι' αυτούς που δεν φωτίσθηκαν από την ζωή αυτήν και δεν έφθασαν στον φωτισμό και την θέωση. Αυτήν την διαφορά μπορούμε να την δούμε και από τις αισθητές πραγματικότητες. Ο ένας και αυτός ήλιος «φωτίζει μεν την υγιαίνουοαν όψιν αμαυροί δε την ασθενούσαν». Οπότε δεν φταίει ο ήλιος, αλλά η κατάσταση του οφθαλμού.

Το ίδιο ακριβώς αναλογικά θα γίνει και κατά την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού. Ένας είναι ο Χριστός «άλλ' εις πτώσιν κείται και ανάστασιν πτώσιν μεν τοις απίστοις, ανάστασιν δε τοις πιστεύουσι»16. Ο ίδιος και Αυτός Λόγος του Θεού, ακόμη και τώρα, πολύ περισσότερο τότε, «και φοβερός τοις ουκ αξίοις δια την φύσιν και χωρητός δια φιλανθρωπίαν τοις ούτως ηυτρεπισμένοις»17.

Γι’ αυτό δεν αξιώνονται όλοι να ευρίσκονται στην ίδια τάξη και στάση, άλλ' ο μεν είναι άξιος για την μία, ο άλλος για την άλλη, «προς μέτρον, οίμαι, της εαυτού καθάρσεως»18. Ανάλογα με την καθαρότητα της καρδιάς και του νου ο άνθρωπος θα γεύεται της μιας και της αυτής άχτιστου ενεργείας του Θεού. Επομένως, και κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, ο ίδιος ο Θεός είναι Παράδεισος και Κόλαση για τον άνθρωπο, αφού ο καθένας γεύεται της ενεργείας του Θεού αναλόγως της ψυχικής του καταστάσεως.

Γι' αυτό σε μια δοξολογητική του φράση θα πει: «Ω Τριά ης εγώ κατηξιώθην, και λάτρης είναι, και κήρυξ εκ πλείονος ανυπόκριτος! Ω Τριάς η πάσι ποτέ γνωσθησομένη, τοις μεν τη έλλαμψει, τοις δε τη κολάσει»19. Ο ίδιος ο Τριαδικός Θεός είναι και έλλαμψη και κόλαση για τους ανθρώπους. Ο λόγος του άγιου είναι ξεκάθαρος και αποκαλυπτικός. Θα ήθελα όμως να μνημονεύσω και τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης, ο οποίος τονίζει, την ίδια διδασκαλία.

Αναφερόμενος στον λόγο του Ιωάννου του Προδρόμου περί του Χριστού, «ούτος βαπτίσει υμάς εν πνεύματι αγίω και πυρί», λέγει ότι θέλει να φανερώση αυτήν την αλήθεια, ότι, δηλαδή, οι άνθρωποι θα δεχθούν ανάλογα ή την κολαστική ή την φωτιστική ιδιότητα της Χάριτος. Γράφει χαρακτηριστικά: «Ούτος», φησί, «βαπτίσει υμάς εν Πνεύματι αγίω και πυρί», τω φωτιστικώ δηλονότι και κολαστικώ, κατ' αξίαν εκάστου της εαυτού διαθέσεως κομιζομένου το κατάλληλον»20.

Βέβαια, είναι ανάγκη να δούμε την διδασκαλία αυτή του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά μέσα σε όλη την ορολογική προοπτική περί της άκτιστου Χάριτος του Θεού. Ο άγιος διδάσκει ότι όλη η κτίση μετέχει της ακτίστου Χάριτος του Θεού, αλλά όμως όχι κατά τον ίδιο τρόπο και κατά τον ίδιο βαθμό. Έτσι, η μέθεξη της Χάριτος του Θεού από τους αγίους είναι διαφορετική από την μέθεξή της από την άλλη κτίση, θα τονίσει χαρακτηριστικά: «Ει δ' εν ον τοις πάσι μεθεκτόν, ούχ ενιαίως, αλλά διάφορος μετέχεται... ει και μετέχει πάντα του Θεού αλλά της των αγίων μεθέξεως πολλήν και μεγίστην ορώμεν την διαφοράν»21.

Άλλωστε, γνωρίζουμε από την όλη διδασκαλία της Εκκλησίας ότι η άκτιστη Χάρη του Θεού λαμβάνει διάφορα ονόματα από τα αποτελέσματα, από το έργο που επιτελεί. Εάν καθαρίζει τον άνθρωπο λέγεται καθαρτική, εάν τον φωτίζει λέγεται φωτιστική, εάν τον θεώνη λέγεται θεοποιός. Επίσης, άλλοτε λέγεται ουσιοποιός, άλλοτε ζωοποιός και άλλοτε σοφοποιός. Επομένως, όλη η κτίση μετέχει της ακτίστου Χάριτος του Θεού, αλλά διαφοροτρόπως. Και γι' αυτό δεν πρέπει να κάνουμε σύγχυση μεταξύ της θεοποιού Χάριτος που μετέχουν οι άγιοι και άλλων ενεργειών. Το ίδιο, βέβαια, συμβαίνει και με την Χάρη του Θεού στην αιώνια ζωή. Οι δίκαιοι θα μετέχουν της φωτιστικής και θεοποιού ενεργείας, ενώ οι αμαρτωλοί και ακάθαρτοι θα βιώνουν την καυστική και κολαστική ενέργεια του Θεού.

Αυτήν την διδασκαλία την συναντούμε και στα ασκητικά συγγράμματα διαφόρων αγίων. Για παράδειγμα αναφέρουμε τον άγιο Ιωάννη τον Σιναΐτη, ο οποίος λέγει ότι το ίδιο πυρ ονομάζεται και «πυρ καταναλίσκον και φωτίζον φως». Πρόκειται για το άγιο και υπερουράνιο πυρ, που είναι η Χάρη του Θεού. Η Χάρη του Θεού, που δέχονται οι άνθρωποι σε αυτήν την ζωή, τους μεν «καταφλέγει, δια το έτι ελλειπές της καθάρσεως», τους άλλους «φωτίζει, δια το μέτρον της τελειότητας»22.

Βέβαια, η Χάρη του Θεού δεν θα καθαρίζει τους αμετανόητους αμαρτωλούς στην άλλη ζωή, αλλά αυτό που λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης συμβαίνει τώρα. Και είναι βεβαιωμένο από την ασκητική εμπειρία ότι οι άγιοι στην αρχή αισθάνονται την Χάρη του Θεού σαν φωτιά που κατακαίει τα πάθη και στην συνέχεια, όσο καθαρίζεται η καρδιά, τόσο και αισθάνονται την Χάρη του Θεού ως φως.

Σύγχρονοι θεόπτες βεβαιώνουν ότι όσο κανείς μετανοεί και εν Χάριτι βιώνει την κόλαση κατά την πορεία της ασκήσεώς του, τόσο και αυτή (η Χάρη), χωρίς καν να το περιμένει ο άνθρωπος, μετατρέπεται σε Άκτιστο Φως. Πρόκειται για την ίδια Χάρη του Θεού, η οποία πρώτα καθαρίζει τον άνθρωπο, και όταν αυτός φθάσει σε μεγάλο βαθμό μετανοίας και καθάρσεως, θεάται ως φως. Επομένως, δεν πρόκειται περί κτιστών πραγμάτων και ανθρωπίνων συναισθηματικών καταστάσεων, αλλά περί βιώσεως της ακτίστου Χάριτος του Θεού.

Οι θεολογικές και εκκλησιολογικές συνέπειες αυτής της αλήθειας

Όλα όσα αναφέραμε μέχρι τώρα δεν είναι θεωρητικές αλήθειες, αλλά έχουν σχέση με την όλη εκκλησιαστική ζωή. Άλλωστε, η διδασκαλία των αγίων Πατέρων για τον Παράδεισο και την Κόλαση είναι ένα κλειδί ερμηνείας τόσο της Αγίας Γραφής και των πατερικών κειμένων όσο και της εκκλησιαστικής ζωής. Στην ενότητα αυτή θα εξετάσουμε αναλυτικότερα τις συνέπειες της ορθοδόξου θεωρήσεως του Παραδείσου και της Κολάσεως για την εκκλησιαστική και πνευματική ζωή.

α) Παράδεισος και Κόλαση είναι ενέργεια της ακτίστου Χάριτος του Θεού, όπως την βιώνουν οι άνθρωποι, γι' αυτό και είναι άκτιστα. Κατά τους αγίους Πατέρας της Εκκλησίας, δεν υπάρχει άκτιστος Παράδεισος και κτιστή Κόλαση, όπως διδάσκει η φραγκολατινική παράδοση. Οι Φράγκοι, ακολουθούντες τον Αυγουστίνο, πίστευαν ότι οι κολαζόμενοι δεν θα βλέπουν τον Θεό, και γι' αυτό εξέλαβαν το πυρ της Κολάσεως ως κτιστό. Είναι γνωστή η Κόλαση του Δάντη και οι περιγραφές των κολασμένων. Έτσι, οι Φράγκοι φαντάστηκαν τον κόσμο ως τριόροφο, που αποτελείται από τον αμετάβλητο ουρανό για τους ευδαίμονες, μεταβλητή γη για να δοκιμάζωνται οι άνθρωποι και μεταβλητά καταχθόνια για τους κολαζομένους και καθοριζόμενους. Συνέπεια αυτής της απόψεως είναι και περί καθαρτηρίου πυρός διδασκαλία των Φράγκων23.

Επομένως, Παράδεισος και Κόλαση υπάρχουν όχι με την μορφή απειλής και τιμωρίας εκ μέρους του Θεού, αλλά με την μορφή ασθενείας και θεραπείας. Οι θεραπευμένοι και κεκαθαρμένοι βιώνουν την φωτιστική ενέργεια της θείας Χάριτος, ενώ οι αθεράπευτοι και ασθενείς βιώνουν την καυστική ενέργεια του Θεού.

Στην Αγία Γραφή η δόξα του Θεού χαρακτηρίζεται με τις αντιθέσεις φως - γνόφος, και πυρ - σκότος ή δόξα - νεφέλη και αστραπή - καπνός. Αυτοί που έχουν ανιδιοτελή αγάπη και είναι φίλοι του Θεού βλέπουν τον Θεό «εν φωτι - γνόφω», ενώ οι ιδιοτελείς και ακάθαρτοι βλέπουν τον Θεό κριτή ως «πυρ - σκότος»24. Έτσι, λοιπόν, ο Παράδεισος καλείται και φως και γνόφος. Από γλωσσικής πλευράς φαίνεται ότι είναι αντίθετες έννοιες, γιατί το φως είναι αντίθετο από τον γνόφο και ο γνόφος είναι αντίθετος από το φως. Βέβαια, στην πατερική παράδοση ο γνόφος είναι φως «δια την υπερέχουσαν φανότητα».

Επίσης, η Κόλαση χαρακτηρίζεται με τις εικόνες πυρ και σκότος. Αλλά και οι δυο αυτές εικόνες είναι αντίθετες. Γι' αυτό η Κόλαση δεν είναι ούτε πυρ ούτε σκότος, όπως εμείς γνωρίζουμε τις πραγματικότητες αυτές. Και φυσικά ούτε ο Παράδεισος είναι φως και γνόφος, όπως εμείς γνωρίζουμε αυτές τις πραγματικότητες. Γι' αυτό οι άγιοι Πατέρες προτιμούν την αποφατική ορολογία, για να μη γίνεται καμμία σύγχυση.

Το θέμα είναι ότι τόσο ο Παράδεισος όσο και η Κόλαση δεν είναι κτιστές πραγματικότητες, αλλά άκτιστες. Οι δίκαιοι και οι αμαρτωλοί θα δουν τον Θεό στην άλλη ζωή, αλλά, ενώ οι δίκαιοι θα έχουν μέθεξη Θεού και κοινωνία, οι αμαρτωλοί δεν θα έχουν μέθεξη. Αυτό φαίνεται στην παραβολή του άφρονος Πλουσίου.

Ο Πλούσιος έβλεπε τον Αβραάμ και τον Λάζαρο στους κόλπους του, αλλά δεν είχε μέθεξη του Θεού και γι' αυτό φλεγόταν. Δεχόταν την καυστική ενέργεια της οράσεως του Θεού. Καίτοι είναι παραβολή, εν τούτοις εκφράζει την πραγματικότητα. Η χρησιμοποίηση του είδους της παραβολής γίνεται για να εκφραστούν οι αλήθειες.

β) Εφ' όσον αναλόγως της πνευματικής τους καταστάσεως οι άνθρωποι έχουν διαφορετική εμπειρία της θείας Χάριτος, άρα απαιτείται κάθαρση από αυτήν ακόμη την ζωή. Η κάθαρση, κατά τους αγίους Πατέρες, γίνεται κυρίως στην καρδιά και στον νου του ανθρώπου. Ο νους είναι το ηγεμονικό της -ψυχής, δια του οποίου ο άνθρωπος έχει μέθεξη και κοινωνία με τον Θεό. Ο σκοτασμός του ηγεμονικού λέγεται αλλοτρίωση· όχι ότι αποχωρίζεται ο άνθρωπος τον Θεό αλλά ότι δεν έχει μέθεξη. Με την πτώση του ανθρώπου και την αμαρτία του ο νους σκοτίστηκε και ταυτίστηκε με την λογική, τα πάθη και τον περιβάλλοντα κόσμο. Τώρα απαιτείται κάθαρση του νου.

Ο άγιος Γρηγόριος τονίζει επιγραμματικά: «Δια τούτο καθαρτέον εαυτόν πρώτον, είτα τω καθαρώ προσομιλητέον». Αν κανείς θελήση να φθάσει στον Θεό και να αποκτήση την γνώση Του, χωρίς προηγουμένως να περάση από σχετική δοκιμασία, που είναι η κάθαρση της καρδιάς, τότε θα συμβεί το ίδιο με τόσες άλλες περιπτώσεις που συναντούμε στην Αγία Γραφή και τις οποίες αναφέρει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, θα συμβεί ο,τι και στον Ισραηλιτικό λαό, που δεν μπορούσε να δη το ελλαμπόμενο πρόσωπο του Μωϋσέως από την Χάρη του Θεού.

Ή θα συμβεί ό,τι και στον Μανωέ, που φώναξε: «Απολώλαμεν, ω γύναι, Θεόν εωράκαμεν». Θα συμβεί ο,τι και στον Απόστολο Πέτρο, ο οποίος μετά το θαύμα της θαυματουργικής αλιείας, είπε: «έξελθε απ’ εμού ότι ανήρ αμαρτωλός ειμί Κύριε». Θα συμβεί ο,τι και στον Απόστολο Παύλο, ο οποίος έχασε την όρασή του, αφού είδε τον διωκόμενο από αυτόν Χριστό, χωρίς προηγουμένως να καθαρθεί από τους διωγμούς. Ακόμη θα συμβεί ο,τι με τον εκατόνταρχο ο οποίος, καίτοι ζήτησε από τον Χριστό την θεραπεία, εν τούτοις Τον παρακαλεί να μην έλθει στο σπίτι του από δειλία, που πάντως επαινείται από τον Χριστό. Λέγοντας αυτά ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, κάνει την εξής παρατήρηση. Αν κάποιος από μας είναι ακόμη εκατόνταρχος δουλεύοντας στον κοσμοκράτορα του κόσμου τούτου, και γι' αυτό είναι ακάθαρτος, ας το αισθανθεί και ας πει τον λόγο του εκατοντάρχου: «ουκ είμι ικανός ίνα μου υπό την στέγην εισέλθης». Ας μη μείνει όμως σε αυτήν την διαπίστωση. Αλλά αν θέλει να δη τον Χριστό, τότε ας κάνη αυτό που έκανε ο Ζακχαίος. Ας δεχθεί τον Λόγο στο σπίτι του, αφού προηγουμένως όμως ανεβεί επάνω στην συκομορέα, «νεκρώσας τα μέλη τα επί της γης και υπεραναβάς το σώμα της ταπεινώσεως».

Απαιτείται συναίσθηση της ακαθαρσίας μας, αλλά και αγώνας για την κάθαρση και την θεραπεία. Χρειάζεται να καθαρίσουμε και να κοσμήσουμε την ψυχή μας και ακόμη να φωτισθούμε με την δύναμη και την ενέργεια του Χριστού. Διότι, όταν τηρήσουμε την καρδιά μας με κάθε φυλακή, δηλαδή, όταν βάλουμε την νήψη στην καρδιά μας και όταν ετοιμάζουμε την καρδιά μας για αναβάσεις πνευματικές, τότε «φωτισθώμεν εαυτοίς φως γνώσεως- τηνικαύτα λαλώμεν Θεού σοφίαν εν μυστηρίω την αποκεκρυμμένην, και τοις άλλοις εκλάμπωμεν».

Γι' αυτό επιγραμματικά ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γράφει: «Τέως δε καθαιρώμεθα και προτελώμεθα τω Λόγω, ιν' ότι μάλιστα αυτούς ημάς ευεργετώμεν, θεοειδείς εργαζόμενοι, και ήκοντα τον Λόγον υποδεχόμενοι»25. Έτσι, στην Ορθοδοξία γίνεται συνεχώς λόγος για κάθαρση και μετάνοια, κατά την διδασκαλία του Χριστού: «μετανοείτε· ήγγικε γαρ η Βασιλεία των Ουρανών» (Ματθ. δ', 17). Μόνο μέσα από την μετάνοια γνωρίζει ο άνθρωπος τον Θεό εξ εμπειρίας, διότι ο Θεός δεν είναι γνωσιολογική θεωρία η ιδέα, αλλά θέα.

γ) Το βαθύτερο έργο της Εκκλησίας είναι να θεραπεύει τον άνθρωπο, να καθαρίζει τον νου και την καρδιά. Ο άνθρωπος, αφού καθαρθεί, στην συνέχεια πρέπει να αποκτήσει φωτισμένο νου, ώστε να δη τον Θεό και να γίνει γι' αυτόν Παράδεισος και Βασιλεία των Ουρανών. Αυτό γίνεται με τα μυστήρια και την άσκηση. Και πραγματικά, αυτά τα δύο πρέπει να συνδυάζονται. Η άσκηση, όπως φαίνεται στην πατερική παράδοση, προηγείται του Βαπτίσματος και ακολουθεί μετά από αυτό, προηγείται της θείας Κοινωνίας και ακολουθεί μετά από αυτήν. Όταν απομονώσουμε τα μυστήρια από την άσκηση και την άσκηση από τα μυστήρια, τότε διαστρέφουμε την εκκλησιαστική ζωή.

Αν εξετάσει κανείς επισταμένως το ευχολόγιο της εκκλησίας, θα διαπιστώση ότι συνιστά μια θεραπευτική αγωγή. Είναι, θα λέγαμε λίγο παραβολικά, ένα πνευματικό Ιατρικό σύγγραμμα για την θεραπεία της ψυχή του ανθρώπου. Και, βέβαια, αυτή η θεραπεία, όπως φαίνεται καθαρά σε όλες τις ευχές των μυστηρίων, αποβλέπει κυρίως στην θεραπεία του νου, στον φωτισμό του νου. Γι' αυτό ο ιερεύς δεν «κόβει» απλώς εισιτήρια για τον Παράδεισο, αλλά θεραπεύει τον άνθρωπο, ώστε όταν θα δει τον Θεό, να γίνει γι' αυτόν ο Θεός Παράδεισος και όχι Κόλαση, αφού όλοι θα δούμε τον Θεό και δίκαιοι και αμαρτωλοί. Αν εξετάσει κανείς προσεκτικά την φράγκικη «ασκητική», θα διαπιστώσει ότι αποβλέπει να οδηγήση τον άνθρωπο στην θέα του Θεού.

Αλλά το πρόβλημα δεν είναι αυτό, αφού όλοι θα δουν τον Θεό και θα συνομιλήσουν μαζί Του. Άλλωστε, αυτό περιγράφει ο Κύριος στην περικοπή της Μελλούσης Κρίσεως. Το θέμα είναι να δει ο άνθρωπος τον Θεό θεραπευμένος.

Η Ορθοδοξία έχει μια μέθοδο θεραπείας. Αυτό φαίνεται εκτός των άλλων και στον υπότιτλο της Φιλοκαλίας. Γράφεται: «Φιλοκαλία των ιερών νηπτικών εν η δια της κατά πράξιν και θεωρίαν ο νους καθαίρεται, φωτίζεται και τελειούται».

δ) Δεν πρέπει να έχουμε ζωηρή επιθυμία να δούμε την δόξα του Θεού, όπως κάνουν πολλοί περίεργοι, και γι’ αυτό χρησιμοποιούν πολλούς τρόπους, τον ανατολικό διαλογισμό και άλλες μεθόδους. Τέτοια περιέργεια εκτός του ότι μπορεί να οδηγήση σε πλάνη, μπορεί επίσης να διαγράψει διαφορετική πορεία. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ακριβώς επειδή ο Θεός γίνεται Κόλαση για τους ακάθαρτους, γι' αυτό αισθανόμαστε πρωταρχικό έργο το να καθαρθούμε ψυχικά. Η κάθαρση συνδέεται με την θεραπεία του ανθρώπου, και φυσικά, η θεραπεία είναι η απόκτηση της ανιδιοτελούς αγάπης.

ε) Κόλαση δεν είναι η απουσία του Θεού, όπως συνήθως λέγεται, αλλά η παρουσία και θέα του Θεού ως φωτιάς. Και, φυσικά, όπως αναφέραμε σε άλλη ενότητα, από τώρα μπορούμε να γευθούμε τον Παράδεισο και την Κόλαση, θα μπορούσα να πω καλύτερα ότι από τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε από τώρα τον Θεό εξαρτάται και το πως θα Τον βιώσουμε και στην Δευτέρα Παρουσία Του. Κατά τον όσιο Ηλία τον Πρεσβύτερο, Παράδεισος είναι η θεωρία των νοητών. Σε αυτήν την θεωρία ο γνωστικός, αυτός, δηλαδή, που απέκτησε την γνώση του Θεού, «ως εν οικείω οίκω ένδοθεν εισέρχεται εν ευχή». Ο δε πρακτικός, αυτός, δηλαδή, που βρίσκεται στο στάδιο της καθάρσεως, «ως παροδίτης οφθήσεται», αφού έχει μεν την επιθυμία να εισέλθει, αλλά εμποδίζεται από τον φραγμό της πνευματικής του ηλικίας26. Ο Παράδεισος είναι η απάθεια, που στην πραγματικότητα, είναι η μεταμόρφωση του παθητικού της ψυχής. Ο όσιος Ηλίας ο Πρεσβύτερος λέγει ότι ο Παράδεισος της απάθειας είναι κρυμμένος μέσα μας και αυτός «εικών εστί του μέλλοντος τους δικαίους υποδέχεσθαι»27.

Κατά τον όσιο Γρηγορώ τον Σιναΐτη, πυρ και σκότος και σκώληξ και τάρταρος, δηλαδή Κόλαση, είναι «η γενική ηδυπάθεια και η καθολική του σκότους άγνοια και ο εν πασι γαργαλισμός του στρήνους και ο τρόμος και ο βρώμας ο δυσώδης της αμαρτίας». Έτσι, η ηδυπάθεια, η άγνοια και το σκοτάδι, ο τρόμος και η βρωμιά της αμαρτίας είναι βίωση της Κολάσεως από τώρα. Και όλα αυτά είναι «ως αρραβώνες και απαρχαί των κολάσεων» από την ζωή αυτή28.

Το συμπέρασμα αυτής της ανάλυσης είναι ότι η Εκκλησία είναι Νοσοκομείο και θεραπευτήριο, που θεραπεύει τον άνθρωπο. Αυτό είναι και το βασικότερο έργο των Ιερέων. Έχοντας αυτήν την προοπτική μπορεί να ασχολείται και με άλλα έργα. Μπορεί, δηλαδή ο ιερεύς να ενδιαφέρεται για τα γενικότερα προβλήματα του λαού, για την φιλανθρωπία και την ελεημοσύνη κ.λ.π. αλλά το κυριότερο είναι να θεραπεύει τον άνθρωπο. Αυτό είναι το κατ' εξοχήν φιλάνθρωπο έργο, που θα έχει αιώνιες συνέπειες. Γιατί, τι το όφελος να ενδιαφέρεται μόνον για τις υλικές ανάγκες και να αδιαφορή για το αιώνιο μέλλον του; Μια τέτοια Εκκλησία μπορεί να θεωρηθεί και είναι πραγματικά μια εκκοσμικευμένη Εκκλησία.

Ο άνθρωπος δεν πλάστηκε για να εξαντληθεί μόνον στο ενταύθα, αλλά να προχωρήση και στο επέκεινα. Έτσι, η Εκκλησία ενδιαφέρεται για τον όλο άνθρωπο, που αποτελείται από ψυχή και σώμα.

Υπάρχουν μερικοί που κατηγορούν την Εκκλησία ότι αδιαφορεί για τις κοινωνικές ανάγκες και απουσιάζει από κοινωνικούς και άλλους αγώνες. Κανείς δεν αντιλέγει ότι και σε αυτό το θέμα πρέπει να επεκταθεί η δραστηριότητα της Εκκλησίας. Άλλα τίθεται το ερώτημα. Ο θάνατος δεν είναι ένα κοινωνικό πρόβλημα; Εκτός του ότι ταλαιπωρείται ο κάθε άνθρωπος με τον δικό του θάνατο, αφού τον κουβαλά μέσα του από την γέννησή του, επειδή γεννιέται για να πεθάνει, συγχρόνως βασανίζεται από τον θάνατο των προσφιλών του προσώπων. Δεν δημιουργεί κοινωνικά και προσωπικά προβλήματα ο θάνατος; Η Εκκλησία ασχολείται με το φοβερό αυτό πρόβλημα του θανάτου και βοηθά τον άνθρωπο να τον υπερβεί με την εν Χριστώ ζωή.

Ακόμη, όταν ασχολείται η Εκκλησία με την θεραπεία του νου του ανθρώπου, αυτό έχει άμεσες κοινωνικές συνέπειες. Ο θεραπευμένος άνθρωπος είναι ειρηνικός, ειλικρινής, απαθής και επομένως, καλός οικογενειάρχης, καλός πολίτης. Άλλωστε, όπως ένα Νοσοκομείο κατά την διάρκεια κοινωνικών ανωμαλιών εξακολουθεί να θεραπεύει, έτσι και η Εκκλησία κατά την διάρκεια πολλών ανωμαλιών δεν ξεχνά τον θεραπευτικό της χαρακτήρα και θεραπεύει τους ανθρώπους.

Γι' αυτό, ζώντες μέσα στην Εκκλησία, πρέπει να θεραπευόμαστε με όλα τα μέσα που έχει, τα μυστήρια και την άσκηση, με την μέθοδο που διαθέτει, ώστε και από τώρα, αλλά κυρίως τότε στην Δευτέρα Παρουσία του Χριστού, η Χάρη του Θεού να ενεργεί φωτιστικά και σωτήρια και όχι κολαστικά

ΛΟΓΟΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ καί Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΕΤΗΣ

ΠΑΤΕΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΡΟΣ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣστοΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΡΑ..

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ :8 *Η ψυχοθεραπευτική ενέργεια της πίστεως…* **πατέρας Ιωάννης Γλιόγκος*... Πρωτοπρεσβύτερος-Πνευματικός-Συγγραφέας* Είχε έρθει πολύς λαός καί τό σούρουπο ήτο προχωρημένο, επλησίαζε νά βραδιάσει καί ο λαός επεινούσε. Οί μαθηταί είπαν στόν Κύριο νά δώσει εντολή νά διαλυθούν καί νά πάνε στό κοντινότερο χωριό κάτι νά φάνε. Ο φιλάνθρωπος όμως καί θεραπευτής τών ψυχών καί τόσων ασθενειών, είπε είς τούς μαθητάς Του. Δέν έχουν ανάγκην τοιούτου πράγματος καί άδικου κόπου. Δώστε τους εσείς από τά δικά σας καί τούτο αρκεί. Οί μαθηταί εξεπλάγησ... περισσότερα »

Ορθόδοξη Απολογητική

ΠΑΤΕΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΡΟΣ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣστοΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΡΑ...

ΤΙ ΛΕΓΩΣΙΝ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑΝ ΜΕΤΑ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ; Ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος προτρέπει τὴν ἀποφυγὴν κοινωνίας οὐχὶ μόνον τῶν αἱρετιζόντων ἀλλὰ καὶ τῶν Ἱερωμένων εἰς τοὺς ὁποίους παρατηροῦμε σοβαρὰ πλημμελήματα. Λέγει σχετικά: ''Τί ποιῇς ἄνθρωπε; Παρεβάθη ὁ νόμος, κατεφρονήθη σωφροσύνη, πλημμελήματα τοσαῦτα ἐτολμήθη παρὰ τινος τῶν Ἱερωμέων, τὰ ἄνω κάτω γέγονε καὶ οὐ φρίττεις;... οὐκ ἀλγεῖς; οὐκ ἐπιμιτᾷς..., ἀλλὰ κοινωνεῖς; (Ρ.G. 55, 252) Ἐπίσης συνιστᾶ: ''Εἰ που τὴν εὐσέβειαν παραβλαπτομένην ἴδοις, μὴ προτίμα τὴν ὁμόνοιαν τῆς ἀληθείας, ἀλλ᾿ ἵστασο γενναίως ἕως θανάτου... τὴν ἀλήθειαν...περισσότερα »